Stormur í vatnsglasi?

Nú hyggjast þingmenn eyða tíma sínum í að karpa um ástæður þess að sumum finnst leiguverð íbúðarhúsnæðis of hátt. En er leiguverð of hátt?
Samkvæmt lauslegri yfirferð á leiguhúsnæði í boði í leiguauglýsingum mbl.is virðist leiga á fermetra miðsvæðis í Reykjavík fara hæst í tæplega 3.000 kr., lægst í 1.000 kr. en að jafnaði er hún á bilinu 1.500-2.000 kr.
Algengt er að mánaðarleg greiðslubyrði lána Íbúðalánasjóðs sé um 5.500 kr. á hverja milljón. Miðað við 250 þúsund króna fermetraverð eru þetta um 1.375 kr. á fermetra. Eigið fé í fasteignarekstri þarf að bera hærri ávöxtun - að jafnaði um 10% eða um 8.000 á hverja milljón á mánuði, . Miðað við 80% skuldsetningu er þá meðalkostnaður á fermetra um 1.500 kr. Svo þarf að bæta við fasteignagjöldum og viðhaldskostnaði, hér má reikna með um 6% ofan á leiguverðið, sem þá er komið í 1.590 kr. Einnig þarf að reikna með að nýting sé ekki alveg 100% þar sem húsnæðið getur staðið autt í einhvern tíma. Ef gert er ráð fyrir 90% nýtingu er meðalkostnaður eigandans á fermetra orðinn um 1.770 kr. Þá er ekkert tillit tekið til eigin vinnu við umsjón með húsnæðinu. Sé hún tekin með í reikninginn er vafi á að umstangið borgi sig yfir höfuð.
Samkvæmt þessu verður tæpast séð að húsaleiga sé of há. Legg ég því til að þingmenn nýti tíma sinn til að ræða eitthvað annað. Af nógu er að taka.

Íbúðum ÍLS komið í gagnið?

Athugasemdir

[Sumarliði Einar Daðason, 15.8.2011 kl. 12:46]

Góð samantekt hjá þér. Ég er á því að það komi ríkinu ekkert við hvernig einkafyrirtæki eða einstaklingar leigja sínar íbúðir eða á hvað mikið, svo lengi sem almennum lögum er fylgt. Sumar íbúðir í einkageira eru glæsilegar og allt til fyrirmyndar - og leiguverð auðvita byggt á svipuðum eðlilegum forsendur (eins og þú telur upp hér að ofan). Svo eru auðvita til nánast óíbúðahæfar íbúðir þar sem er innheimt himinhá leiga.

Hins vegar er ÍLS félagslegt kerfi sem á að hjálpa fólki að eignast þak yfir höfuðið eða leigja. Að minnsta kosti taka lögin það skýrt fram sem sérstaklega eru um sjóðinn. Þar á ávöxtunarkrafan ekki að ráða ferðinni. Einnig á sjóðurinn alls ekki að vera leiðandi með hátt leiguverð eða stýra markaðnum á annan hátt. Hann á bara að vera til staðar sem öryggisnet þegar ekki er hægt að kaupa eða leigja með öðrum hætti.

Ef það er offramboð á fasteignum þá er eðlilegt að verðið lækki - hvort sem það er fasteignaverð eða leiguverð - og hækki ef það er eftirspurn.

Þannig að stóra spurningin er: af hverju er verið að tala um að leiguverð hafi rokið upp nú nýlega? Hvað var eða er að gerast á leigu- og fasteignamarkaðinum?

[Þorsteinn Siglaugsson, 15.8.2011 kl. 23:06]

Já, þetta eru góðir punktar. Ég er reyndar alls ekki viss um að leiguverð hafi neitt rokið upp. Ég hef fylgst með þessum markaði og alls ekki orðið var við það. Varðandi ÍLS er ég ekki viss um að menn séu neitt með á hreinu til hvers þessi sjóður er. Á hann að vera almennur sjóður sem tekur markaðsvexti eins og hann hefur gert eða á þetta að vera félagslegt apparat. Er ekki vandinn kannski sá að eftir að verkamannabústaðakerfið var lagt niður er enginn í rauninni að gegna þessu félagslega hlutverki?